Pracowni Laboratorium Analitycznego w pracowni

W naszym Szpitalu od 10 lat wykonywane są badania oceniające poziom stężenia leków z grupy bezpośrednich doustnych antykoagulantów (DOAC/NOAC)

/w

W Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. św. Jana Pawła II od 10 lat wykonywane są badania oceniające poziom stężenia leków z grupy bezpośrednich doustnych antykoagulantów (DOAC/NOAC z jęz. ang. – direct oral anticoagulants/novel oral anticoagulants) takich jak Dabigatran i Rywaroksaban, a od 8 lat także Apiksaban w trybie 24/7.

W 2013 roku prof. dr hab. n. med. Anetta Undas, Kierownik Ośrodka Nowoczesnej Diagnostyki Laboratoryjnej Krakowskiego Szpitala Specjalistycznym im. św. Jana Pawła II, w którego strukturze znajduje się Laboratorium Analityczne zainicjowała potrzebę wdrożenia oznaczeń tych leków dla potrzeb pacjentów ambulatoryjnych jak i hospitalizowanych. Nasz Szpital ma najdłuższe doświadczenie w Polsce w oznaczaniu stężeń DOAC/NOAC. W ciągu 10 lat w naszym Szpitalu wykonano w sumie 1500 takich oznaczeń.

NOAC są stosowane w leczeniu i profilaktyce żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej oraz profilaktyce udaru mózgu u pacjentów z niezastawkowym migotaniem przedsionków. Jedną z zalet stosowania tych leków jest to, że nie jest wymagane laboratoryjne monitorowanie leczenia w przeciwieństwie do konieczności monitorowania leczenia tradycyjnymi doustnymi antykoagulantami, takimi jak warfaryna czy acenokumarol. Istnieją jednak pewne sytuacje kliniczne, w których niezbędne jest oznaczenie stężenia leków z grupy NOAC we krwi:

  • krwawienie w czasie stosowania NOAC,
  • przed zabiegiem chirurgicznym lub procedurą inwazyjną, gdy pacjent zażył NOAC w  czasie poprzedzających 24 godzin lub dłużej, a klirens kreatyniny jest < 50 mL/min,
  • identyfikacja stężenia sub- lub supraterapeutycznego NOAC u pacjentów zażywających inne leki wpływające na farmakokinetykę NOAC,
  • identyfikacja stężenia sub- lub supraterapeutycznego NOAC u pacjentów o bardzo małej, lub dużej masie ciała,
  • u pacjentów stosujących NOAC z pogarszającą się funkcją nerek,
  • postępowanie okołooperacyjne u pacjentów stosujących NOAC,
  • odwrócenie działania antykoagulacyjnego NOAC,
  • podejrzenie przedawkowania NOAC,
  • ocena antykoagulacji u pacjentów z incydentami zakrzepowo-zatorowymi w trakcie leczenia.

Powszechnie wykorzystywane do badań układu krzepnięcia oznaczenia czasu protrombinowego (PT-INR) i czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT) nie są wystarczająco czułe, aby wykryć lub oszacować antykoagulacyjne działanie NOAC. Do tego celu należy stosować specjalnie dedykowane testy kalibrowane na konkretne leki z grupy NOAC.

W pilnych przypadkach w naszym Szpitalu istnieje możliwość oznaczenia stężenia dabigatranu, rywaroksabanu lub apiksabanu w ciągu 2 godzin od dostarczenia próbki. Aby wiarygodnie zinterpretować wynik niezbędna jest znajomość czasu, jaki upłynął między ostatnią dawką leku, jaką przyjął pacjent, a godziną pobrania krwi do badania.

Wyniki badań są interpretowane w zakresie wartości referencyjnych w oparciu o aktualne stanowiska towarzystw naukowych i międzynarodowych ekspertów z wiodących ośrodków zagranicznych.

Zespół pracowników Laboratorium Analitycznego

mgr Agnieszka Latos – kierownik Laboratorium Analitycznego, mgr Iwona Kurowska – z-ca kierownika Laboratorium Analitcyznego, mgr Monika Michalska, mgr Agnieszka Juchno-Wojtusik, dr n.med. Tadeusz Góralczyk.

Zakresy referencyjne Dabigatranu

 DAWKA  2 x 150  mg/dobę*
JEDNOSTKA CHOROBOWA  Stężenie max po 2h  Stężenie min przed kolejną dawką
Zakrzepica żył 117 – 275  ng/ml 61 – 143  ng/ml
Zatorowość płucna 117 – 275  ng/ml 61 – 143  ng/ml
Migotanie przedsionków* 64 – 443  ng/ml 31 – 225  ng/ml

* dotyczy także dawki  2 x 110  mg/dobę, jeśli redukcja zgodna z ChPL

Zakresy referencyjne Apiksabanu

  DAWKA   2 x 5  mg/dobę DAWKA    2 x 2,5  mg/dobę
JEDNOSTKA CHOROBOWA Stężenie max po 3-4h  Stęż. min przed kolejną dawką Stężenie max po 3-4h Stęż. min przed kolejną dawką
Zakrzepica żył 59 – 302  ng/ml 22 – 177  ng/ml 30  – 153  ng/ml 11 – 90  ng/ml
Zatorowość płucna 59 – 302  ng/ml 22 – 177  ng/ml 30  – 153  ng/ml 11 – 90  ng/ml
Migotanie przedsionków* 69 – 321  ng/ml 34 – 230  ng/ml – –

* dotyczy także dawki  2 x 2,5  mg/dobę, jeśli redukcja zgodna z ChPL

Eliquis 2 x 2,5 mg/d bez powikłań – ost Eliquis 4,5 h temu

Zakresy referencyjne Riwaroksabanu

DAWKA   20  mg/dobę*
JEDNOSTKA CHOROBOWA Stężenie max po 2-4h Stężenie min przed kolejną dawką
Zakrzepica żył 22 – 535  ng/ml 6 – 239  ng/ml
Zatorowość płucna 22 – 535  ng/ml 6 – 239  ng/ml
Migotanie przedsionków 184 – 343  ng/ml 12 – 137  ng/ml

 

  DAWKA   2 x 2,5 mg/dobę + kw.acetylosalicylowy 75-100 mg/dobę
JEDNOSTKA CHOROBOWA: Prewencja  incydentów sercowo-naczyniowych na podłożu miażdżycy
Stężenie max po 2-4 h Stężenie min przed kolejną dawką
28 – 70  ng/ml 6 – 37  ng/ml

* dotyczy także dawki  15 mg/dobę,  jeśli redukcja zgodna z ChPL

Maszyna laboratoryjna do badania stążenia leków we krwi

Analizator, na którym wykonywane jest badanie m.in. leków z grupy NOAC.

Oznaczenia poziomu NOAC we krwi wykonywane są we wszystkich poradniach i oddziałach naszego szpitala, komercyjnie w ramach Komercyjnego Punktu Pobrań Badań Laboratoryjnych, a także dla podmiotów zewnętrznych. Wynik badania jest wydawany tego samego dnia.

Dodatkowe informacje:

Laboratorium Analityczne

tel.  (12) 614-31-24 (24h/dobę)