Systemy teleinformatyczne – Potencjał informatyczny i telemedyczny
Szpital im Jana Pawła II w Krakowie od wielu lat utrzymuje się w czołówce, zarówno polskich jak i europejskich placówek medycznych z uwagi na doskonałe osiągnięcia medyczne jak również ogromne doświadczenia w cyfryzacji placówki. Szpital wielokrotnie był nagradzany, jako lider w zakresie informatyzacji. Ponad 90 % procesów bezpośrednio związanych z działalnością Szpitala oraz opieką nad pacjentem wspieranych jest przez aplikacje informatyczne funkcjonujące na bazie nowoczesnej infrastruktury teleinformatycznej.
Szpital bez wahania można nazwać „cyfrowym szpitalem”, który w sferze informatycznej spełnia najwyższe europejskie i światowe standardy. Szpital posiada nowatorska bazą danych Pacjenta w wersji elektronicznej (ERP) co umożliwia optymalizację procesów obsługi pacjenta, procesów pracy czy struktury kosztów.
Dzięki realizowanym w szpitalu Jana Pawła II wdrożeniom informatycznym, znacznie polepszył się komfort i wygoda Pacjentów jak również usprawniony został system pracy szpitala.
Dzięki cyfryzacji Szpitala i wdrożeniom rozwiązań telemedycznych uzyskano następujące korzyści:
- skrócono czas obsługi pacjenta,
- zwiększono bezpieczeństwo leczenia; dzięki elektronicznej autoryzacji, dane pacjenta są jednoznaczne i wykluczają możliwość pomyłki podczas ręcznego zapisywania danych.
Jedną z wymiernych korzyści dla Pacjenta jest system rejestracji i ochrony jego danych. Pacjent, niezależnie, czy to w ramach lecznictwa tzw. zamkniętego na którymkolwiek z 14 oddziałów, czy też to w ramach leczenia otwartego: w jednej z 6 poradni – jest rejestrowany tylko jeden raz! Jego dane personalne, medyczne, wyniki laboratoryjne i diagnostyczne są dostępne wyłącznie dla uprawnionych pracowników w każdym miejscu w szpitalu i o każdej porze za pomocą elektronicznego dostępu do bazy danych. Pacjent nie musi też kilkakrotnie legitymować się na terenie szpitala. System umożliwia identyfikacje Pacjenta jedynie poprzez nr PESEL lub unikalny numer nadany w aplikacji, a identyfikacja Pacjentów możliwa jest poprzez kody paskowe.
- zwiększono i uproszczono dostęp do specjalistów i usług medycznych,
- zwiększono liczbę pacjentów objętych diagnozowaniem, terapią i monitoringiem,
- skrócono czas powrotu pacjenta do zdrowia.
Dostępne są możliwości zdalnego diagnozowania i monitoringu pacjenta, dzięki wdrożonemu systemowi Teledicom i systemowi teleEKG oraz infrastrukturze komunikacyjnej, umożliwiającej przesyłanie danych medycznych. Wykorzystywane obecnie rozwiązania umożliwiają prace lekarzy i specjalistów poprzez zdalny dostęp do wyników pacjenta przechowywanych w Szpitalu. Dzięki możliwości zdalnej pracy okres oczekiwania na opis wyników uległ znacznemu skróceniu, co znacznie przyspieszyło proces diagnozowania Pacjenta.
- dzięki telediagnostyce zmniejszono koszty transportu pacjentów, zarówno w kontekście finansowym, jak i zdrowotnym.
- nastąpiła optymalizacja kosztów funkcjonowania Szpitala.
Szpital poprzez kolejne wdrożenia informatyczne uzyskuje znaczny wzrost efektywności pracy placówki, m.in. dzięki prostszemu i szybkiemu dostępowi do informacji o zasobach Szpitala, takich jak: sale zabiegowe, operacyjne, łóżka, specjaliści w poradniach, leki i inne materiały oraz sprzęt medyczny. Wzrastają możliwości monitorowania kosztów (większa precyzja rozliczania pacjentów, lekarzy i oddziałów), upraszczane są procesy pracy i rośnie kontrola nad rozliczeniami z NFZ. Rośnie konkurencyjność szpitala na rynku usług medycznych.
Początki informatyzacji Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II sięgają pierwszej połowy lat 90, kiedy w części administracyjnej szpitala wdrożono pierwsze moduły oprogramowania obejmującego swoim zasięgiem kadry, płace i systemy magazynowe. Bezdyskusyjne stały się korzyści płynące z wdrożeń informatycznych i usystematyzowania niektórych procesów biznesowych w szpitalu.
W drugiej połowie lat 90 dla części placówek służby zdrowia dostępne stały się środki Banku Światowego poprzez projekt Ministerstwa Zdrowia , który miał on objąć ok. 100 szpitali w Polsce .
Beneficjentami tych środków, a przez to w dalszej kolejności beneficjentami wdrożeń nowoczesnych systemów informatycznych , stały się te placówki, których nie zniechęciła pracochłonność udziału w projekcie. Pozyskane fundusze z Banku Światowego umożliwiły zakup pierwszych modułów oprogramowania medycznego – Oddział i Apteka. Rozproszenie oddziałów szpitala na 17 budynków (na przestrzeni ok. 10 ha) spowodowało też konieczność połączenia ich w sieć kampusową, zdecydowano wtedy o wyborze najnowocześniejszej dostępnej technologii ATM.
Dzięki wysokiej świadomości zalet informatyzacji, wytrwałości, determinacji i konsekwencji w działaniu Dyrekcji, udało się pozyskać i wdrożyć narzędzia informatyczne ułatwiające i optymalizujące dostęp do informacji. Dyrekcja była w stanie wymusić zastosowanie się do obowiązujących procedur wszystkich pracowników szpitala, gdyż, co było oczywiste, występował naturalny opór związany z wprowadzaną zmianą i koniecznością nauki obsługi nowych systemów. Obecnie zalety informatyzacji są dla personelu na tyle oczywiste, że jakiekolwiek nowe wdrożenia nie budzą już takich negatywnych emocji, przyjmowane są z naturalnym krytycyzmem, ale jedynie w obszarze oceny funkcjonalności i ergonomii, co jedynie służy wdrożeniom i postulatom optymalizacyjnym dla dostawców systemów w tych obszarach.
Zarządzanie rozwojem i utrzymanie, a w tym zapewnienie ciągłości działania systemów informatycznych, teleinformatycznych, telekomunikacyjnych i telemedycznych, a także wdrażanie polityki bezpieczeństwa pozostaje pod nadzorem Zespołu Technologii Informatycznych i Telemedycznych.
Zespół skupia specjalistów o zróżnicowanych kompetencjach w obszarze informatyki, transmisji danych i telekomunikacji:
– Dział Systemów i Aplikacji – administratorzy systemów bazodanowych (Oracle, Sybase, Infomedica medyczna i administracyjna), administratorzy systemu TeleDICOM, Compacs,
– Dział Sieci i Infrastruktury – administratorzy sieci kampusowej 10 GB Ethernet, administratorzy infrastruktury serwerowej (m.in. technologia Blade, macierze EMC, sieci SAN), administratorzy poczty korporacyjnej i serwisów informacyjnych (Intranet i Internet),
– Sekcja Wsparcia Użytkowników (I linia wsparcia) – zdalny Help Desk,
– Sekcja Nowych Technologii Informatycznych w Medycynie – analitycy/projektanci nowych technologii możliwych do wykorzystania w medycynie.
Dostępne w Szpitalu aplikacje są zintegrowane , a systemy są scentralizowane; w systemie przechowywania danych na macierzach EMC przechowywanych jest kilkanaście terabajtów danych.
Krytycznym elementem infrastruktury jest Kampusowa Rozległa Sieć Komputerowa, „krwiobieg” teleinformatyczny Szpitala.
Ze względu na fakt, iż Szpital imienia Jana Pawła II w Krakowie jest rozproszony geograficznie – na terenie o powierzchni około 10 hektarów zlokalizowano 17 budynków ( obecnie trzy nowe budynki w trakcie realizacji) , w tym 14 oddziałów oraz lecznictwo otwarte (6 poradni), krytycznym elementem infrastruktury teleinformatycznej jest Kampusowa komputerowa sieć rozległa Szpitala. Zadaniem sieci kampusowej 10 GB Ethernet jest połączenie wszystkich budynków w jedną całość, zapewniając szybką transmisję danych oraz wysoką dostępność usług sieciowych
Nowością w ramach sieci kampusowej jest wdrożona usługa bezpłatnego dostępu wi-fi do Internetu dla gości szpitala i pacjentów oraz personelu .
Bezprzewodowy dostęp do sieci został uruchomiony na całym 10-hektarowym terenie Szpitala, na którym położone jest 17 budynków. Tzw. hotspot (ang. hot spot czyli „gorący punkt”) to punkt, który umożliwia posiadaczom komputerów przenośnych (laptopów), tabletów, a także palmtopów, telefonów komórkowych i innych urządzeń (np. odbiorników GPS), podłączenie się i dostęp do Internetu. Bezpłatny dostęp do Internetu na terenie Szpitala zyskali pacjenci i goście i wszyscy pracownicy.
Dzięki sieci bezprzewodowej użytkownik może uzyskać dostęp do informacji bez poszukiwania miejsca z dostępem do sieci, a administratorzy sieci mogą konfigurować sieć bez instalowania czy przenoszenia struktury kablowej. Sieci bezprzewodowe oferują dużą wydajność, wygodę i obniżenie kosztów w porównaniu z siecią kablową.
Bezprzewodowa sieć Szpitala jest elastycznym systemem komunikacji wdrożonym jako uzupełnienie, czyli rozwiązanie alternatywne dla tradycyjnej kampusowej sieci kablowej wykorzystywanej w Szpitalu ( 10 GB Ethernet). Ta sieć bezprzewodowa umożliwia połączenie transmisji danych z mobilnością użytkownika. Użytkownicy sieci korzystają ze zwiększonej elastyczności dostępu do informacji oraz tym samym wydajności systemu komunikacyjnego. Pracownicy, bez względu na ich lokalizację, mogą wykorzystywać sieć np. odbierając i wysyłając pocztę, korzystając z funkcjonujących w Szpitalu aplikacji, współdzieląc pliki, przeglądając strony WWW.
System jest w pełni zabezpieczony, wyposażony w urządzenia niewrażliwe na warunki zewnętrzne oraz zintegrowany z infrastrukturą informatyczną i komunikacyjną Szpitala .
System składa się z 60 urządzeń typu access point (punkty dostępu) i oparty jest na technologii otwartej na wszelkiego typu usługi mobilne. Access pointy są to urządzenia, które świadczą usługi dostępowe do Internetu.
Jest to w szczególności korzystne dla pracowników Szpitala, którzy tym samym, wykorzystując urządzenia przenośne, uzyskali dostęp do kampusowej (kablowej) sieci komputerowej Szpitala, w tym wszelkich zasobów systemowych i aplikacyjnych. Uruchomienie hot spotu pozwala na funkcjonowanie tzw. mobilnych pracowników: mobilnego lekarza (m-lekarz), mobilnej pielęgniarki (m-pielęgniarka). To dostęp w każdym miejscu do danych osobowych i medycznych pacjenta, w tym obrazów diagnostycznych oraz:
– możliwość tworzenia elektronicznej dokumentacji, w każdym miejscu Szpitala,
– możliwość i prostota lokalizacji oraz wezwania lekarza / pielęgniarki ,
– możliwość i prostota lokalizacji oraz elektronicznej identyfikacji pacjenta,
– możliwość stosowania mobilnej aparatury monitorującej ( np. parametrów biomedycznych pacjenta – telemetria, telemonitoring),
– rozwój elektronicznej rejestracji zdarzeń w każdym medycznym obiekcie Szpitala,
– rozwój telemedycyny – teleusług medycznych, w szczególności telematyki (przesyłanie pomiarów np. ciśnienie, temp, EKG),
– rozwój możliwości monitorowanie zachowań pacjenta.
Z opieki medycznej szpitala korzysta ok. 100 000 pacjentów rocznie, z tego ponad 20 000 jest hospitalizowanych. Część pacjentów korzysta z lecznictwa otwartego jest obsługiwana przez sześć Poradni funkcjonujących na terenie Szpitala. Zintegrowany system aplikacji umożliwia dostęp do danych pacjenta w postaci cyfrowej z każdego rozproszonego geograficznie (!) miejsca w Szpitalu.
Wdrożone i zintegrowane zostały centralne systemy:
- HIS (Hospital Information System) – Infomedica firmy Asseco Poland SA,
- LIS (Laboratory IS) – moduł Laboratorium firmy Asseco Poland SA, Marcel, Biomerieux,
- RIS (Radiology IS) & PACS (Picture Archiving and Communication System) – NetRaad firmy CompuGroup Medical Polska Sp z o.o. (wczesniej UHC),
System zintegrowanych aplikacji umożliwia elektroniczne przesyłanie zleceń na badania laboratoryjne i diagnostyczne, natychmiastowy dostęp do wyników w miejscu zlecenia. Taki status komputeryzacji pozwala więcej czasu poświęcić pacjentowi i dokładniej diagnozować, dzięki pełnemu dostępowi do historii choroby, w tym szczególnie do cyfrowych danych obrazowych z rekonstrukcjami 3D. W Szpitalu funkcjonuje Ośrodek Diagnostyki, Prewencji i Telemedycyny oferujący najwyższej klasy i jakości usługi diagnostyczne w zakresie radiologii cyfrowej, m.in. tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego, scyntygrafii, badań ultrasonograficznych.
Suma: wysokiej technologii urządzeń medycznych, aplikacji i infrastruktury sieciowej, czyli cyfryzacja Szpitala, optymalizując ruch chorych i usprawniając dostęp do danych pacjentów, eliminuje kolejki, nieracjonalne zarządzanie wizytami w gabinetach i i stołami operacyjnymi na salach operacyjnych. Jednocześnie informatyzacja porządkuje administrację placówki, pozwala elektronicznie rozliczać się z NFZ. Poprzez szybki dostęp do wszystkich zagregowanych danych, umożliwia skuteczne podejmowanie decyzji na bazie automatycznie tworzonych raportów.
InfoMedica to podstawowy system funkcjonujący w Szpitalu. System obecnie funkcjonuje w oparciu o system zarządzania bazą danych Oracle v.11, a jego dostawcą jest Asseco Poland SA. System stanowi zintegrowany pakiet obsługujący różne sfery działalności Szpitala – zarówno część administracyjną, jak połączoną z nią część związaną bezpośrednio z opieką nad pacjentem.
System InfoMedica część „Medyczna” obsługuje wszystkie etapy obsługi pacjentów – zarówno hospitalizowanych, jak ambulatoryjnych, czy wykonujących profilaktyczne badania diagnostyczne i laboratoryjne. Integracja systemu Infomedica z pozostałymi systemami (moduł laboratorium, NetRaad) pozwala na przesyłanie zleceń oraz odbieranie wyników badań z zewnętrznych systemów w miejscu ich wysłania w systemie Infomedica. Papierowa dokumentacja medyczna jest tworzona poprzez automatyczne generowanie pism i dokumentów z poziomu systemu InfoMedica. System umożliwia także automatyczne dokonywanie rozliczeń z NFZ poprzez eksportowanie i importowania wymaganych danych do systemu informatycznego NFZ.
Podstawowe moduły systemu InfoMedica, które – zintegrowane ze sobą – funkcjonują w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II, to:
InfoMedica – część medyczna:
Ruch chorych (Izba Przyjęć, Oddział),
Laboratorium oraz Punkt pobrań,
Apteka i gospodarka lekami,
Przychodnia (Rejestracja, Gabinet lekarski),
Blok operacyjny,
Statystyka medyczna,
Rozliczenia z NFZ,
Pracownia diagnostyczna,
Pracownia patomorfologii,
Zakażenia szpitalne,
InfoMedica – część administracyjna:
Księgowość,
Kadry,
Płace,
Zaopatrzenie i gospodarka materiałowa,
Koszty,
Raportowanie i sprawozdawczość.
NetRaad to system służący do zbierania obrazów i wyników badań diagnostycznych w postaci cyfrowej, ich archiwizacji, zarządzania oraz udostępniania. Dostawcą systemu jest firma CompuGroup Medical Polska sp z o.o. (dawniej UHC) . Obrazy są pobierane bezpośrednio z urządzeń diagnostycznych. NetRAAD jest wykorzystywany m.in. do rejestracji badań tomograficznych, rezonansu magnetycznego, scyntygraficznych, ultrasonograficznych, mammografii cyfrowej, zdjęć RTG i wielu innych. Informacje zgromadzone w bazie danych mogą być przeszukiwane wg wielu kryteriów, uzupełniane. Lekarz wysyła zlecenie wykonania badania ze swojego komputera i na dowolnym komputerze na którym pracuje w sieci Szpitala, odbiera wyniki, analizuje obrazy diagnostyczne, porównuje z historycznymi, opisuje itd.
Wyspecjalizowany system służący do obsługi, archiwizacji i udostępniania cyfrowych obrazów i wyników badań echokardiograficznych. Podczas badania dane z aparatów diagnostycznych są zapamiętywane w systemie i dostępne dla lekarza w dowolnej chwili w oryginalnej postaci. Umożliwia to analizowanie badań „echo” post fatum, bez konieczności wizyty w pracowni diagnostycznej. Informacje te mogą być eksportowane na zewnątrz, nagrywane na płytki CD. Oprócz badań przesłanych z pracowni system umożliwia dostęp do danych zewnętrznych, np. poprzedniego badania, które pacjent przyniósł ze sobą.
W trakcie pracy w systemie lekarz ma do dyspozycji wysokiej jakości przeglądarkę obrazów i nagranych pętli (filmów) z wieloma opcjami prezentacji i obróbki. System rozpoznaje specjalistyczne pomiary parametrów pracy serca i wielkich naczyń wykonane w czasie badania oraz umożliwia wykonanie wszystkich stosowanych współcześnie pomiarów w dowolnym czasie po badaniu.
Zaawansowany moduł raportowania, włączający m.in. dane pomiarowe wspomaga i automatyzuje tworzenie raportu końcowego badania oraz przekazywanie wyników badań do miejsca, skąd zostały zlecone.
Kompletne rozwiązanie sprzętowe i programowe do dystrybucji i przetwarzania w trybie dwu- i trójwymiarowym medycznych diagnostycznych danych obrazowych. Po autoryzacji oprogramowanie umożliwia postprocessing obrazów diagnostycznych na komputerze użytkownika dając możliwości takie jak dedykowana stacja robocza; postrpocessing, rekonstruowanie obrazów i modeli 3D wykonywane jest na serwerze TeraRecon, a ich wynik prezentowany jest na aplikacji klienckiej uruchomionej przez użytkownika na lokalnym komputerze PC.
Aby zapewnić sobie możliwość przetwarzania i bezpiecznego przechowywania dużych ilości informacji, potrzebne jest centrum danych z prawdziwego zdarzenia – profesjonalna serwerownia z zapewnioną infrastrukturą zasilania i klimatyzacją. Jednak najważniejsze w niej są urządzenia do przetwarzania danych i ich przechowywania.
Szpital, głównie na bazie środków finansowych pozyskanych z projektów, w tym z projektów Unijnych, zrealizował i realizuje kilka interesujących projektów, w tym projekt migracji tradycyjnych serwerów do serwerów kasetowych blade firmy HP, ułatwiających zarządzanie całą infrastrukturą i umożliwiających wprowadzenie oszczędności w kilku obszarach, m.in. w obszarze kosztów utrzymania Data Center oraz w zakresie kosztów zakupu platformy sprzętowej (uproszczone, zredukowane okablowanie serwerowni; tańsze komponenty). Kolejną z zalet technologii „blade” jest skalowalność, elastyczność rozbudowy, konsolidacja zasilania i chłodzenia, prostota rekonfiguracji, kontrola i automatyzacja sterowania. Prawie wszystkie serwery są poddane wirtualizacji przy pomocy oprogramowania firmy VMware.
Mocną stroną szpitalnej serwerowni, szczególnie w obszarze przestrzeni i bezpieczeństwa, są pamięci masowe, odpowiedzialne za przechowywanie danych (projekt finansowany z MRPO – Zintegrowane Centrum Specjalistycznej Medycyny Ratunkowej). System ten oparto na dwóch dużych macierzach dyskowych firmy EMC, umiejscowionych ze względów bezpieczeństwa w dwóch różnych budynkach szpitala i połączonych światłowodem (technologia Fiber Chanel 4 Gbit/s oraz dyski 2T SATA o prędkości obrotowej 7200). Obie macierze są połączone w tzw. „ lustro” , dzięki czemu te same dane są zapisywane na obu urządzeniach w tym samym czasie, bez żadnego opóźnienia. To na tych macierzach przechowywane są najcenniejsze dane , czyli dane pacjentów , w tym obrazowe dane diagnostyczne z najnowocześniejszej cyfrowej aparatury radiologicznej funkcjonującej w szpitalu, takiej jak: rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, mammografia, angiografia i radiografia cyfrowa, ultrasonografia. Są to dane przetwarzane w zintegrowanym środowisku aplikacji: HIS / RIS/ PACS w obowiązującym standardzie DICOM 3.0
Program Cyfrowy Szpital jest związany z :
- prowadzeniem wdrożeń wielu aplikacji i systemów wspierających procesy biznesowe placówki medycznej – z naciskiem na procesy wspierające obsługę pacjenta, optymalizację ergonomii obsługi aplikacji przez personel medyczny, a finalnie wdrożenie EDM ;
- integracją aplikacji typu HIS, RIS, PACS pomiędzy sobą oraz z systemami aparatury diagnostycznej i laboratoryjnej;
- zapewnieniem ciągłości działania systemów i infrastruktury ICT w ramach realizacji programu Zarządzenie Ciągłością Działania Placówki; w szczególności budową Systemów backup i disaster recovery;
- optymalizacją kosztów utrzymania infrastruktury ITC;
- zapewnieniem ochrony danych osobowych, wrażliwych danych medycznych – zgodnie z obowiązującym prawem i w ślad za realizowaną strategią w obszarze bezpieczeństwa informacji.
Realizowane w ramach Programu Cyfrowy Szpital działania w zakresie integracji i optymalizacji infrastruktury ICT ze względu na specyfikę szpitala jako miejsca pracy, muszą oczywiście mieć charakter ciągły, a najlepiej, aby były zupełnie niedostrzegalne dla Użytkowników. To nie spektakularne wdrożenia nowych rozwiązań w celu uzyskania konkretnych funkcjonalności czy zinformatyzowania nowych obszarów, które dałoby się opisać w prosty i czytelny sposób dla osób spoza kręgu IT.
Niemniej jednak są to DZIAŁANIA KRYTYCZNE dla działania placówki medycznej, jaką jest Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II, ze względu na bardzo duże nasycenie wdrożeń systemów informatycznych. Brak ciągłości działania jakiegokolwiek elementu infrastruktury ICT natychmiast zaburza płynność lub wręcz paraliżuje działania Szpitala!
Z powyższych względów usystematyzowane działania w tym obszarze „niewidocznym dla oczu” zostały sformalizowane jako projekt InfoMedycyna – „niewidoczne dla oczu” : Integracja systemów i optymalizacjia infrastruktury ICT.
W ramach projektu „InfoMedycyna „niewidoczne dla oczu” zrealizowano w latach 2013-2014 następujące podprojekty:
- wymiana i optymalizacja infrastruktury serwerowej , w tym budowa disaster recovery dla kluczowego systemu szpitala – Inofomedica/AMMS ; projekt bardzo trudny i obciążony dużym ryzykiem związanym z migracją na nowe serwery WSZYSTKICH BAZ systemu Infomedica Medyczna, Administracyjna , Laboratorium- konieczność minimalizacji przerwy w działaniu Systemów (!)
- integracja systemu holterowskiego z systemem HIS Szpitala ( zakup systemu holterowskiego w czerwcu 2013 rok , realizacja integracji w II połowie roku 2013) ; projekt trudny związany z ustaleniami i wdrożeniem nowych procesów zleceń, ich obsługi oraz zachowanie ciągłości obsługi zleceń w trakcie wdrażania nowego rozwiązania.
- integracja aparatury diagnostycznej z systemami PACS/HIS Szpitala – faza II: podłączenie dodatkowych, nowo zakupionych urządzeń diagnostycznych w nowych budynkach do modułu archiwizacji i dystrybucji badań obrazowych (PACS): aparaty RTG, aparaty USG/ECHO, aparaty EKG oraz specjalizowany system ComPACS ; projekt został zrealizowany w I połowie 2014 roku;
- Głęboka integracja Infomedica-NetRAAD – I-sza połowa 2013 r.
- Utworzenie callcenter z telefoniczną centralną rejestracją do poradni specjalistycznych oraz możliwości rejestrowania się pacjentów przez internet.
- Dalsze zwiększenie ilości placówek kooperujących współpracujących ze szpitalem w oparciu o cyfrową transmisję danych obrazowych
Cele osiągnięte w projekcie:
- skrócenie obsługi pacjenta w Szpitalu w zakresie lecznictwa zamkniętego i otwartego;
- pogłębienie wspierania systemami informatycznymi procesów biznesowych w Szpitalu;
- poprawa ergonomii pracy personelu medycznego i administracyjnego Szpitala w systemach Informatycznych;
- centralizacja zarządzania systemami
- zwiększenie wiarygodności i spójności danych
- zwiększenie zgodności danych raportowanych między systemami;
- zmniejszenie ilości błędów w dokumentacji medycznej poprzez eliminację ich (czasem wielokrotnego) ręcznego wprowadzania;
- realizacja celów jakości w systemie kontroli zarządczej;
Należy pokreślić, że lata 2013-2015 to okres intensywnych prac sukcesywnie zmierzających do wdrożenia EDM , zarówno w zakresie infrastruktury jak w zakresie oprogramowania.
Wdrożenie EDM to wbrew pozorom nie jest, jak się powszechnie sądzi, włączenie modułu repozytorium dokumentów elektronicznych w systemie HIS.
Aby wdrożenie EDM miało sens , musi być poprzedzone realizacją wielu projektów , których celem jest kompletna informatyzacja przedsiębiorstwa opartego w maksymalnym stopniu o zintegrowane środowisko systemowe. Szpitale są miejscem, gdzie ilość systemów wspierających jest bardzo duża , ze względu na m.in. różnorodność producentów np. aparatury medycznej i dostawców oprogramowania. Integracja , o czym bardzo rzadko się mówi , jest nie lada wyzwaniem, zarówno pod względem procesowym, ale i finansowym. Ponadto, aby maksymalnie zautomatyzować procesy pracy w oparciu o systemy informatyczne, niezbędne jest przygotowanie elementów wspierających , którymi w przypadku placówek medycznych są systemy i urządzenia mobilne upraszczające wprowadzanie danych i pozwalające wprowadzać je bezpośrednio przy pacjencie, takie jak systemy wi-fi, tablety, czujniki, skanery, tagi.
Dlatego też w ostatnich latach w szpitalu realizowany jest projekt analityczny, którego celem jest stworzenie koncepcji przygotowującej do spójnego realizowania kolejnych zadań.
Szpital im. Jana Pawła II jest ważnym ośrodkiem naukowym i centrum medycznym w Małopolsce. Szpital Jana Pawła II w Krakowie, zatrudniając najwyższej klasy specjalistów w zakresie kardiochirurgii, kardiologii, pulmonologii i torakochirurgii, zawsze i stale poszukiwał nowych rozwiązań technicznych, które mogły wspierać pracę lekarzy specjalistów, którzy kształcili się, kształcą się w doskonałych ośrodkach wiedzy oraz współpracują z najlepszymi ośrodkami medycznymi na świecie.
Tym samym są przyzwyczajeni do korzystania z najlepszych osiągnięć techniki. Szpital tym samym, bardzo aktywnie poszukując źródeł finansowania i korzystając z dostępnych funduszy m.in. UE, implementował najwyższej klasy rozwiązania techniczne, każdej możliwej kategorii, które tylko mogły wesprzeć i poprawić proces diagnostyki i leczenia, zarówno w obszarze aparatury medycznej, jak i aplikacji informatycznych, czy telekomunikacyjnych oraz TELEMEDYCZNYCH. Już od 2005 r. w Klinice Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii krakowskiego szpitala są prowadzone telekonsultacje badań koronarograficznych z kilkunastu, szpitali w Polsce Południowej i liczba współpracujących Partnerów stale rośnie. Na podstawie cyfrowo przekazanych badań z zastosowaniem systemu TeleDICOM pacjenci są kwalifikowani do leczenia operacyjnego choroby wieńcowej.
Największe korzyści z wprowadzenia komunikacji cyfrowej w obszarze telemedycyny, to optymalizacja obsługi pacjentów, skrócenie czasu oczekiwania na konsultacje, zwiększenie bezpieczeństwa leczenia, poprawa metod diagnozowania, zwiększenie ilości pacjentów objętych specjalistycznym diagnozowaniem, terapią i monitoringiem, zwiększenie i uproszczenie dostępu do specjalistów i usług medycznych, skrócenie czasu powrotu do zdrowia, ograniczenie kosztów transportu, zarówno w kontekście finansowym, jak i zdrowotnym. Jednocześnie tworzenie i prosty dostęp do baz danych poprzez sieci informatyczne daje możliwość wymiany danych pacjenta między ośrodkami medycznymi I umożliwia wymianę doświadczeń, telekonsultacje, w szczególności przypadków „ trudnych”, w których dostęp do jak największej ilości specjalistów, może znacząco usprawnić proces diagnozowania. Jednocześnie szersze udostępnienie i rozpowszechnienie systemu zdalnych konsultacji medycznych przyspieszając proces diagnozowania, może z pewnością w znaczący sposób poprawić proces leczenia.
TeleDICOM to specjalizowany system zdalnych konsultacji medycznych oraz bezpiecznego przesyłania badań obrazowych o jakości diagnostycznej (standard DICOM 3.0) za pomocą Internetu. TeleDICOM zajmuje się obrazami w formacie DICOM (angiograficzne, echokardiograficzne, RTG, USG, NMR, CT), gdyż tylko takie mają wartość diagnostyczną, jednak pozwala przesłać i obejrzeć pliki graficzne dowolnego typu. Poza tym każda telekonsultacja może zawierać informację tekstową – o pacjencie, dotychczasowym przebiegu leczenia itd.
TeleDICOM pracuje bazując na centrum referencyjnym w KSS im. Jana Pawła II oraz sieci współpracujących ośrodków lokalnych, których zasięg, w związku z zastosowaną technologią jest nieograniczony. Obecnie system skupia się na trzech grupach użytkowników zewnętrznych:
- kilkunastu „zaprzyjaźnionych” szpitalach o profilu kardiologicznym z Polski południowej, które codziennie przesyłają tzw. telekonsultacje obecnie przede wszystkim z dziedziny angiografii w celu kwalifikacji pacjentów do zabiegów kardiologicznych i kardiochirurgicznych; obecnie realizowanych jest ponad 100 konsultacji miesięcznie,
- grupie uczestników tzw. „kominków echokardiograficznych”, służących jako platforma do wspólnej pracy i wymiany poglądów nad przypadkami wymagającymi konsultacji doświadczonych lekarzy przebywających w różnych miejscach w kraju i za granicą – dotyczy to głównie badań echokardiograficznych; System rozpoznaje specjalistyczne pomiary parametrów pracy serca wykonane w czasie badania oraz umożliwia wykonanie pomiarów w dowolnym czasie po badaniu. Zaawansowany moduł raportowania, włączający m.in. dane pomiarowe wspomaga i automatyzuje tworzenie raportu końcowego badania.
- Partnerzy Europejskiej Sieci Współpracy w Zakresie Kardiologicznych Chorób Rzadkich, Tzw. Sierocych, czyli Litwa, Łotwa oraz innych doświadczone ośrodki międzynarodowe, z którymi podjęto współpracę w zakresie projektu. Za pomocą systemu przesyłane, udostępniane są szczególnie trudne przypadki pacjentów cierpiących na rzadkie choroby kardiologiczne w celu wspólnego przedyskutowania i konsultacji ich przez wiodących specjalistów na świecie na organizowanych w tym celu warsztatach.
Podstawą systemu jest bezpieczna transmisja danych otrzymywanych z ośrodków lokalnych. Przesyłana treść jest zaszyfrowana, a kompletność danych gwarantowana – transmisja działa na zasadzie wszystko albo nic: dostęp do danych jest możliwy wyłącznie w przypadku w 100% bezbłędnej transmisji. TeleDICOM jest zabezpieczony na okoliczność problemów z siecią – transmisja przerwana z dowolnego powodu zostaje automatycznie wznowiona np. po usunięciu awarii.
System pozwala na pracę w trybie podobnym do zwykłej przeglądarki obrazów, lecz jego główną zaletą, unikalną w skali światowej, jest możliwość wspólnej, jednoczesnej pracy wielu użytkowników (nawet rozsianych po świecie) nad tym samym zestawem badań obrazowych. TeleDICOM synchronizuje treść obrazu na komputerach wszystkich uczestników takiej sesji i sprawia, że dosłownie jedna osoba może „wskazać palcem” interesujący fragment pozostałym i głośno im o tym opowiedzieć. Wszelkie akcje wykonane przez każdego z uczestników takiej sesji są natychmiast rozsyłane do pozostałych uczestników. Mają oni między innymi możliwość powiększania i animowania konsultowanych obrazów i dokumentów, wyróżniania ich fragmentów, używania narzędzi pomiarowych oraz wskaźników. Dodatkowo wykonywane czynności można po prostu na bieżąco komentować – aktywne jest połączenie głosowe oraz w formie tekstowej (chat).
Przeprowadzone przez szpital badania dowiodły, że telekonsultacje nie ustępują jakością konsultacjom dokonywanym metodą tradycyjną, a jednocześnie system upraszcza i przyspiesza dostęp pacjentów do leczenia operacyjnego, z zachowaniem poufności danych medycznych.
System ciągłego zdalnego monitoringu pacjentów kardiologicznych. Zarejestrowani chorzy otrzymują przenośne zminiaturyzowane aparaty EKG zintegrowane z telefonami komórkowymi.
Aparaty prowadzą ciągłą rejestrację, a na żądanie pacjenta (jedno naciśnięcie przycisku) wykonują zapis do pamięci około kilkunastosekundowego odcinka pomiarowego zarówno z czasu sprzed jak po naciśnięciu przycisku. Daje to duże prawdopodobieństwo zarejestrowania zdarzenia, które odczuł pacjent. Telefon komórkowy wysyła takie pomiary do centrali w Szpitalu, gdzie następuje ich automatyczny odczyt w stacji nasłuchowej. Lekarz może zareagować błyskawicznie. W ramach rutynowej działalności Szpitala za pomocą systemu TeleEKG prowadzony jest stały monitoring pacjentów rehabilitowanych w domu, a pozostających pod opieką Oddziału Rehabilitacji.
W zakresie technologii informatycznych i teleinformatycznych szpital planuje przede wszystkim implementacje kolejnych elementów wspierających EDM oraz wdrożenie kolejnych rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo systemów oraz sieci wewnętrznej i zewnętrznej (rozwój usług wiąże się z koniecznością zwiększenia zakresu wykorzystywania dostępu do Internetu). Prowadzona jest stała optymalizacja systemu przechowywania danych oraz wdrożenie kolejnych modułów aplikacyjnych w celu uruchomienia systemu elektronicznej dokumentacji medycznej.
Podsumowując, przy tego typu wieloletnich doświadczeniach w w.w. obszarach, Szpital im Jana Pawła II w Krakowie przez wiele lat utrzymywał i utrzymuje się w czołówce placówek medycznych o doskonałych osiągnięciach medycznych i ogromnych doświadczeniach w cyfryzacji placówki. Szpital wielokrotnie był nagradzany jako lider, również w kategorii informatyki. Jako jednostka uniwersytecka kształci lekarzy specjalistów, obecnie we współpracy w czołowymi jednostkami akademickimi współpracuje przy wielu projektach: badawczych, szkoleniowych, w zakresie innowacyjnych technologii (…).
Szpital JP2 jest niezaprzeczalnie jednym z liderów cyfryzacji, posiada mnóstwo doświadczeń, którymi może się dzielić z partnerami. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt iż część już stosowanych od wielu lat rozwiązań, również wymaga modernizacji, wymiany i dostosowania do nowych technologii, a zarazem nowych wymagań, stąd w sposób ciągły tut. Placówka poszukuje nowych rozwiązań we wszystkich aspektach technologicznych, a tym samym jest zmuszona do poszukiwania źródeł finansowania, ze względu na trudną sytuacje finansową służby zdrowia.